قطع عضو
قطع عضو، یکی از سانحه هایی است که برای هر کسی ممکن است ایجاد شود. متاسفانه این اتفاق می تواند زندگی شخصی و کاری بیمار را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار دهد و در نتیجه شرایط زندگی را برای فرد دشوارتر نماید. خوشبختانه روش های مختلف درمانی مانند کاشت ایمپلنت قطع عضو (کاشت پای مصنوعی) وجود دارد که امروزه استفاده می شوند. تا توانایی حرکت را به بیماری که دچار قطع عضو شده است برگرداند. قطع عضو می تواند برای قسمت هایی از بدن مانند بازو، پا، دست، انگشتان دست و پا و … ایجاد شود. یکی از قطع عضوهایی که بسیار رایج است، از دست دادن پا، قسمت بالا یا پایین زانو است. تکنولوژی استفاده از روش کاشت ایمپلنت مربوط به کشور آلمان است که تا کنون در 5 کشور اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است. خوشبختانه در ایران نیز این فناوری با استفاده از خدمات شرکت همیار طب لیان و همکاری دکتر عباسپور برای اولین بار در رشت مورد استفاده قرار گرفته است.
قطع عضو به چه دلایلی رخ میدهد؟
زمانی که فرد در یک سانحه تصادف و یا جنگ دچار آسیب دیدگی شود، معمولا شدت ضربه به حدی است که باعث می شود مسیر جریان خون و اکسیژن دچار مشکل شود و در نتیجه دکتر اجبارا ناحیه مورد نظر را قطع می کند. چرا که در غیر این صورت چون سلول های خونی عملکرد درست خود را از دست داده اند، قسمت آسیب دیده دچار عفونت می شود و احتمال مرگ را در فرد افزایش می دهد. عمده دلایلی که موجب قطع عضو می شوند عبارت هستند از :
- آسیب شدید (از جمله حادثه خودرو یا سوختگی شدید)
- تومور سرطانی در استخوان یا عضله اندام مورد نظر
- عفونت شدید که با آنتی بیوتیک ها یا درمان های دیگر بهتر نمی شود
- ضخیم شدن بافت عصبی که نروما نامیده می شود
- یخ زدگی اندام
درمان قطع عضو
هنگامی که یک فرد دچار صانحه قطع عضو می شود، برای درمان قطع عضو می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. اما در برخی موارد به دلیل شرایطی که بیمار دارد نمی توان از تجهیزاتی استفاده کرد که اتصال دائمی به بدن بیمار دارند. به همین دلیل است که ایده کاشت پای مصنوعی مطرح شده است. این جراحی اولین بار در ایران توسط دکتر عزیز عباسپور در ایران و در شهر رشت برای یک جوان 30 ساله انجام شده است.
منظور از کاشت پای مصنوعی چیست؟
برای پیاده سازی این ایده می توان گفت به نوعی از همان ایده ایمپلنت دندان استفاده شده است. در واقع برای اجرای این روش درمانی، منطقه پروتز که باید ایمپلنت در آن ناحیه انجام شود (یعنی انجام این کار مشروط به پذیرفته شدن و توانایی استخوان مورد نظر است) اجازه می دهد که عضو مصنوعی به طور دائمی به آن متصل شود. این ایمپلنت به راحتی از بین نمی رود و پروتز استفاده شده دائمی است. در انیمیشن زیر مراحل درمان به طور کامل شرح داده شده است.
کاشت ایمپلنت قطع عضو EEP معمولا در سه مرحله انجام می شود، دو مرحله اول با بیهوشی عمومی یا اسپاینال است و مرحله سوم نیازی به بیهوشی و یا حتی بی حسی ندارد.
مرحله اول: کاشت بخش داخلی Endo در باقی مانده استخوان بیمار
مرحله دوم: در طی عمل مرحله دوم، به کمک وسیله ی مخصوصی از پایین ترین قسمت عضو سوراخی به قطر ۱ تا ۲ سانتی متر بر روی پوست ایجاد می شود بطوریکه بتوانیم به قسمت داخلی ایمپلنت کار گذاشته شده در استخوان دسترسی پیدا کنیم. پس از آن رابط قسمت داخلی و خارجی به نام bridge module برای بیمار متصل می شود.
مرحله سوم: قسمت بیرونی ایمپلنت قطع عضو (EXO) پس از اندازه گیری مختصات آناتومیکی و مکانیکی بیمار بر روی bridge module نصب می شود. سپس نصب زانو و مچ پا به همراه پنجه توسط کارشناس ارتز و پروتز با پای مشابه انجام می گیرد و الگوی راه رفتن بر اساس فیزیک بیمار قبل از از دست دادن عضو تنظیم می شود.
این بدان معنی است که تنها چند روز پس از مرحله دوم، بیمار تجربه راه رفتن را مجدداً بدست می آورد و مجددا قادر است که زمین را زیر پای خود حس کند چون تمامی انتقال نیرو از زمین مستقیما به قسمت اندو و سپس استخوان بیمار منتقل می شود.
در گذشته افراد قطع عضو برای استفاده از پروتز از وسیله ای به نام سوکت استفاده می کردند که به دلیل ساختار سوکت، برای اتصال با عضو باقی مانده در دراز مدت دچار مشکلاتی از جمله حساسیت های پوستی، زخم، التهاب مزمن همراه با آبسه و درد شدید می شوند.
میزان مصرف انرژی در افراد قطع عضو به منظور حرکت پروتز به صورت میانگین 70 درصد بیشتر از افراد عادی است. تامین این انرژی بیشتر، سبب ایجاد مشکلات فراوانی از جمله مشکلات گوارشی و هاضمه به خاطر گرسنگی مفرط، تحلیل رفتن عضوهای باقی مانده و … می شود؛ به همین دلیل در دنیای امروز استفاده از پروتزهای تماسی که با پوست و عضله بیمار در تماس هستند توصیه نمی شود چرا که علاوه بر مشکلات بالا موارد، مشکلات زیر را نیز به وجود می آورد:
- سوزش پوست به علت اصطکاک، خم شدن و فشردن
- افزایش تعرق و بروز خارش شدید
- التهاب، کبودی و هماتوم، علائم فشار و حتی آسیب های پوستی عمیق
- درد و عدم راحتی در طول نشستن
- مشکلات بهداشتی
بنابراین می توان گفت برای بسیاری از آمپوته ها دشوار است که به شیوه زندگی فعال یا قبلی خود بازگردند و یا کار مورد علاقه خود را ادامه دهند. اغلب آنها نمی توانند از فعالیت و ورزش دلخواهشان لذت ببرند لذا ناگزیرند در بسیاری از موارد از کمک دیگران استفاده کنند. به همین دلیل بسیاری از بیماران قطع عضوء به صندلی چرخدار پناه می برند و در نتیجه از جامعه جدا می شوند. در این محصول به دنبال آن هستیم تا بیمار به زندگی عادی خود بازگردد و بدون نیاز به کمک دیگران در اجتماع حضور یابد.
این روش برگرفته از ایمپلنت های دندان پزشکی است و با استفاده از پیوند پروتز و استخوان، روشی جدید را ابداع نموده که در آن از سوکت های معمولی استفاده نمی کند و این پیوند باعث می شود احساس کنید عضو شما بازگشته است. در حال حاضر این روش برای استخوان ساق پا و ران پا قابل استفاده در ایران است.
جدیدترین روش کاشت پای مصنوعی
کاشت پای مصنوعی به روش ایمپلنت اندو-اکسو (Endo-Exo Implantation) یک روش پیشرفته در کاشت پروتز پای مصنوعی است. در این روش پروتز پای مصنوعی به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شود: بخش داخل استخوان (Endo) و بخش خارجی که به پروتز پای مصنوعی اتصال دارد (Exo).
قسمت Endo از طریق جراحی به استخوان اصلی پیوند داده می‌شود. جراحی Endo شامل جایگزینی بخشی از استخوان با یک تیتانیوم یا فلز دیگر است که به عنوان پایه یا قسمت داخلی پروتز عمل می‌کند. این قسمت در داخل استخوان جا می‌گیرد و توسط استخوان پذیرفته می‌شود.
قسمت Exo به عنوان پروتز پای مصنوعی خارجی عمل می‌کند و به بخش Endo وصل می‌شود. اتصال میان قسمت Endo و Exo از طریق جفت‌شدن و تعامل مکانیکی صورت می‌گیرد. این اتصال به وسیله قطعات و محفظه‌های مکانیکی محکم و ایمپلنت‌های خاصی که به استخوان اصلی پیوند داده می‌شوند ایجاد می‌شود.
سیستم های کاشت پای مصنوعی Endo–Exo Implantation یا EEP چیست؟
پایداری بالا در کاشت پای مصنوعی به روش اندو اکسو یکی از ویژگی‌های مهم آن است. زیرا در این روش پروتز پای مصنوعی از طریق ایمپلنت یا سیستم سازگاری استخوانی به استخوان پیوند داده می‌شود. در این روش پیوند محکم بین استخوان و پروتز پا ایجاد می‌شود و باعث پایداری بیشتر و جایگزینی بهتر پروتز در استخوان می‌شود. این روش به بیماران امکان حرکت و استفاده مطمئن‌تر از پروتز را میدهد. این پایداری بالا می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی روزمره بیماران کمک کند و احساس راحتی و امنیت بیشتر در استفاده از پروتز را فراهم کند.
همچنین طراحی دقیق پروتز و ایمپلنت استخوانی در کاشت پای مصنوعی به روش اندو اکسو باعث بهبود انتقال بار می‌شود. با استفاده از این روش، بار بدن به صورت بهینه و مناسب به استخوان اصلی منتقل می‌شود. این بهبود در انتقال بار می‌تواند تأثیر مثبتی بر روی توزیع نیروها در استخوان و تعادل حرکتی بدن داشته باشد.
با توزیع بهینه بار بر روی استخوان، فشار و نیروها به طور متوازن‌تر و بهینه‌تر به استخوان وارد می‌شوند. در نتیجه کاهش تنش و ایجاد بار یکنواخت در ساختار استخوان را به همراه دارد.
یکی از مزایای مهم سیستم اندو اکسو در کاشت پای مصنوعی احساس بازگشت عضو واقعی در بیماران است.
پروتز پا با اتصال محکم، به طور مستقیم به استخوان اصلی چسبیده و به عنوان استخوان پذیرفته می‌شود. این پیوستگی اتصال میان پروتز و استخوان باعث می‌شود حس طبیعی و تمایز ناپذیر بین پروتز و پای اصلی بیشتر شود. این موضوع به بیماران امکان میدهد که در حرکات و فعالیت‌های روزمره خود احساس طبیعی‌تری داشته باشند.
احساس طبیعی می‌تواند اثرات مثبتی روی ذهن بیماران قطع عضو نیز داشته باشد. با داشتن حس طبیعی‌تر در حرکت در هنگام استفاده از پروتز، بیماران اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کنند. انگیزه آنها برای بهبود خود افزایش می‌یابد و می‌توانند به تدریج برای انجام فعالیت‌های روزمره استقلال بیشتری کسب کنند. این مزیت می‌تواند بهبود کیفیت زندگی و وضعیت روحی بیماران را تحت تأثیر قرار دهد.
به طور کلی ایجاد احساس طبیعی‌تر در حرکت هنگام استفاده از پروتز پای مصنوعی در روش اندو-اکسو به افزایش راحتی، اعتماد به نفس و استقلال بیماران کمک می‌کند و آنها را قادر می‌سازد تا در زندگی روزمره خود به طور مستقل‌تر عمل کنند.
با استفاده از کاشت پای مصنوعی به روش اندو اکسو، بیماران می‌توانند به طور مستقل‌تر و فعال‌تر در زندگی روزمره خود شرکت کنند. این بهبود در کیفیت زندگی شامل افزایش استقلال و قدرت انجام فعالیت‌های روزانه است. به کمک این روش بیماران قادر به انجام فعالیت های ورزشی نیز می باشند.
سیستم اندو اکسو بر اساس ارگونومی بدن انسان و کاملا مطابق با آناتومی بدن و نحوه راه رفتن افراد طراحی شده است. با کاشت EEP در باقی مانده ی استخوان پیوندی طولانی، ایمن، بدون درد و عوارض جانبی بین بیمار و پروتز ایجاد می شود. علاوه بر این، این روش کاشت پای مصنوعی، امکان انتقال نیرو خصوصا در راه رفتن از طریق ران و یا مفاصل را فراهم آورده و به بیمار این امکان را می دهد تا احساس راه رفتن طبیعی داشته باشد و به صورت عادی و بدون زحمت کشیدن پای مصنوعی به دنبال خود، حرکت کند. این قابلیت این امکان را به بیمار می دهد که تجربه یک پای مصنوعی هوشمند را داشته باشید. از جمله مهم ترین مزایای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- حس راه رفتن بطور طبیعی
- افزایش تحرک مفصل ران و در نتیجه جلوگیری از آرتروز مفصل لگن
- استفاده موثر از ماهیچه های باقی مانده در داخل لگن، ران و زانو بدون وارد شدن فشار اضافی به استامپ (عضو باقی مانده بعد از قطع عضو)
- عدم وجود حساسیت و خارش و التهاب به علت عدم وجود تماس پوست با لاینر پلاستیکی (در این سیستم هیچگونه لاینر پلاستیکی وجود ندارد)
- عدم وجود تعریق در اثر استفاده حتی در فصل گرما (هیچ نشانه ای از عرق یا گرما و هیچ سوزش پوستی وجود ندارد به طوری که پروتز را می توان برای مدت طولانی بدون درد، ناراحتی یا محدودیت های تحرک استفاده کرد.)
- بازگشتن شکل عضلات باقیمانده در عضو آمپوته به شکل قبل
- انتقال بار قابل ملاحظه ای به پروتز خارجی
- مصرف انرژي کمتر و احساس کاهش وزن پروتز (بطوریکه بیمار وزن را 100 گرم گزارش می کند)
- احساس راحتی در هنگام استحمام
- عدم بروز عفونت های مکرر در عضو باقیمانده
- حرکت آزاد در همه سطوح، دامنه وسیع تر حرکت در حد عضو واقعی، عدم وجود مزاحمت سوکت در همه حالتها اعم از خوابیده، نشسته و یا در حال راه رفتن
- پیشگیری از کمردرد و جلوگیری از پارگی دیسک کمر
- افزایش قد به طول حدودا 4 سانتی متر
- پیشگیری از مشکلات قلب و کلیه
- قابل استفاده برای اندام کوتاه
- الگوی راه رفتن امن و صاف به صورت کاملا طبیعی
- عدم وارد شدن فشار اضافی به مفصل لگن در هنگام راه رفتن
- عدم نیاز به اصلاح در صورت تغییر وزن بیمار (در صورت تغییر وزن، تغییر در عملکرد ایجاد نمی شود)
- کاهش دردهای فانتومی یا خیالی
- استفاده آسان: قسمت اکسو و پروتز را ظرف مدت چند ثانیه فقط با استفاده از یک دست و تنها توسط یک آچار می توان باز و بسته کرد .
کاهش خطر ابتلا به عفونت هنگام کاشت ایمپلنت (کاشت پای مصنوعی)
همان طور که گفته شد این روش از درمان برای بیماران قطع عضو بسیار مناسب است، اما برای این که بتوان از این جراحی نتیجه دلخواه را کسب کار باید این ایمپلنت به نحوی جایگذاری شود از احتمال عفونت جلوگیری شود. زمانی که شما از یک قطعه فلزی برای درمان بیمار در پوست وی قرار می دهید، احتمال ریسک هایی وجود دارد. پوست بدن انسان نقش مانعی را در بدن ایفا می کند، که از ارتباط مستقیم بدن با محیط خارجی جلوگیری می کند. حال زمانی که این پوست از بین برود، احتمال ابتلا به عفونت در بیمار افزایش پیدا می کند. در حال حاضر دو روش برای کاهش این ابتلا وجود دارد که بسته به شرایط بیمار توسط دکتر عزیز عباسپور اجرا می شود، در هر دو ایده تلاش می کنیم که ارتباط بین پوست و استخوان افزایش پیدا کرده تا احتمال ایجاد عفونت کاهش پیدا کند.
- از بین بردن باف نرم، به طوری که پوست به طور مستقیم به لایه بیرونی استخوان متصل شود
- استفاده از پیوند پوست به طور مستقیم در نزدیکی ایمپلنت و ناحیه خارجی استخوان.
یکی از سوالات همیشگی افراد دارای قطع عضو این است که آیا با انجام کاشت پای مصنوعی می توان ورزش کرد؟
با استفاده از ایمپلنت عضو مصنوعی به استخوان شما، این امکان برای شما فراهم می شود که بدون نگرانی در رابطه با از جا در آمدن عضو مصنوعی به انجام ورزش های متنوع که البته باز هم به نظر پزشک متخصص شما بستگی دارد بپردازید. در ویدیو های زیر به طور کامل تجربیات افرادی که عمل کاشت پای مصنوعی به روش ایمپلنت را انجام داده اند، قابل مشاهده می باشد.
شما عزیزان می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره رایگان و یا اطلاع از قیمت عمل جراحی پیوند پای مصنوعی فرم زیر را تکمیل نمایید. هم چنین جهت ارتباط با شرکت همیار طب لیان می توانید از طریق راه های ارتباطی شرکت اقدام نمایید.
